Wijkauto
Volgens tellingen van voor de corona gebruiken steeds minder mensen in Westeinde de stadsbus, met als gevolg dat de bus wordt opgeheven. Arriva heeft voor de bereikbaarheid van onze wijk het voorstel om een elektrische “wijkauto Westeinde” beschikbaar te stellen. Het betreft maatwerkvervoer omdat een deel van onze wijk volgens de maatstaf niet bereikbaar is met OV. In Drachten zijn er positieve ervaringen met een wijkauto voor bewoners van de Trisken. Van klanten wordt voor elke rit een kleine bijdrage gevraagd dat ten goede komt aan de wijk.
Aanvulling op het OV
De wijkauto is een aanvulling op het Openbaar Vervoer in Westeinde.
Het Wmo-vervoer blijft gewoon voor bewoners die hiervan gebruik maken of gaan maken. Deze vervoersvoorziening is bedoeld voor mensen met een handicap die niet meer zelfstandig kunnen reizen met openbaar vervoer en niet meer met hulp van anderen eigen vervoer kunnen regelen. Bovendien kan de wijkauto geen rolstoel meenemen, hooguit één rollator omdat de wijkauto een gewone personenauto is.
Vanaf 12 december 2021
De bedoeling is dat de wijkauto vanaf 12 december 2021 gaat rijden. Voor de wijkauto zijn vrijwilligers nodig. Belangstelling? Meld je aan. Zie het bericht elders in BuitenWesten: “Chauffeurs en planners voor de wijkauto gevraagd”.
Commissie Leefomgeving van Wijkbelang Westeinde
Wat voorafging lees je hierna.
Klankbordgroep Leeuwarden Arriva
De commissie Leefomgeving is als ‘wijkpanel’ vertegenwoordigd in de Klankbordgroep Leeuwarden Arriva. Een twee jaarlijks overleg met belanghebbenden. Deelnemers zijn o.a. provincie, gemeente, wijkpanels, verenigingen, ROCOV fryslân. Op 13 december 2020 liep het convenant OV met Arriva af. In de voorbereiding voor het vervolg convenant heeft Wijkbelang Westeinde een reactie op de ‘Reactienota Ontwerp Programma van Eisen aanbesteding busconcessie Fryslân’ gestuurd naar de provincie op 16 maart 2020. Hierin is aangegeven dat Wijkbelang het rondje Westeinde wil behouden.
Nu al minder bussen
Door huidige pandemie is de aanbesteding uitgesteld. Arriva heeft in geheel 2021 de zondagsdienst laten vervallen en beperkt de avonddienst tot half tien avonds. Als ‘Westeinde’ hebben we in de klankbordgroep van 26 oktober 2020 aangegeven de best wel ingrijpende maatregelen voor lijn 1 Westeinde te betreuren. Met het oog op ouderen en begeleid wonen in deze stadwijk is het busvervoer noodzakelijk. Voorgesteld werd als alternatief de buitenbuslijn 71 (die rijdt op de Poptawei) een rondje om het winkelcentrum en langs Swettehiem te laten rijden. Dit betekent dat voor lijn 71 ‘s-avonds en op zondagen extra reistijd van ca. vier minuten per rit. Volgens Arriva zijn hiervoor te weinig opstappers en gaat dit ten koste van de reizigers van en naar de dorpen.
De bus bleef rijden in 2020 en 2021
De stadsbus rijdt nog steeds het rondje Westeinde. Met een rijkssteunregeling – i.v.m. corona – kan Arriva de huidige dienstregeling tot 12 december 2021 handhaven.
Provincie Fryslân streeft naar kostenneutraal
Aan Arriva is gevraagd door de provincie Fryslân om een transitieplan op te stellen. Met als doel tot kostenneutraal te komen. Met als gevolg dat buslijn 1 Westeinde vervalt. De maatstaf voor Leeuwarden voor het plan is dat binnen 400 meter een bushalte is of binnen 1000 meter een treinstation beschikbaar moet zijn. Alleen de noordkant van Westeinde voldoet niet aan deze maatstaf. Op het bijgaand kaartje staat de dekking van de bereikbaarheid in kleuren aangegeven. Groen voor de trein en geel voor de bus. Een gedeelte van Westeinde valt in een grijs gebied. Volgens de criteria dus onbereikbaar. Hierin ligt ook de Noorder Begraafplaats. Volgens Arriva maken hier heel weinig bezoekers gebruik van de bus.
In het plan – met het zogenaamde strekken van de buslijnen blijven voor Westeinde de haltes aan de Harlingerstraatweg bij de verkeerslichten en op de Poptawei bij de T-kruising met de Jan Jelles Hofleane. De bushalte op de Poptawei bij de Douwe Kalmaleane verdwijnt op termijn.
Arriva stelt dat voor 40 instappers (noordelijke halten) de afstand naar de Harlingerstraatweg of Poptawei meer dan 400-500 meter is. Het betreft het gemiddeld aantal instappers op een werkdag buiten de vakantie in januari en februari 2020, dus voor Corona.
Alternatieven onderzocht
Voor Westeinde zijn de volgende alternatieven onderzocht:
Verbetering van de halten Westeinde aan de Harlingerstraatweg en van de halte aan de Poptawei nabij de Jan Jelles Hofleane. De verbeteringen zijn:
- Overdekte fietsenstalling met voldoende capaciteit
- Overdekte wachtruimte met voldoende capaciteit
- Te onderzoeken oplaadpunten en stallingen voor e-bike en deelfiets/scootersystemen
- Toegankelijke route van- en naar bushalte, denk aan verlaagde trottoirbanden/opritjes
De verbeteringen aan de haltes zijn per december 2021 gereed.
Aan de wijk wordt gevraagd een keuze te maken uit één van de volgende drie maatwerk alternatieven:
- De inzet van een Opstapper van één van de noordelijke halten naar het busstation op basis van een vraagafhankelijke verbinding van 1x/uur tegen een tarief van € 3,50 per enkele reis
- De buurtbus of wijkbus. Deze wordt door vrijwilligers gereden volgens ene vaste route. Ingeschat wordt dat hiervoor ca. 50 vrijwilligers – chauffeurs en planners nodig zijn
- Of de inzet van een aan de wijk beschikbaar gestelde elektrische Deelauto. Gereden door vrijwillige chauffeurs uit de wijk naar bestemmingen in heel de stad Leeuwarden (bijvoorbeeld ziekenhuis). Tarief, bedieningsperiode en reserveringen bepaalt de wijk in samenspraak met Arriva.
Begrip
‘Westeinde’ heeft inmiddels begrip voor de maatregelen i.v.m. de lege bussen, maar gaf aan graag in overleg te gaan met de gemeente over de alternatieven. Gevolg hiervan dat enige leden van de commissie Leefomgeving met de Provincie, gemeente en Arriva nu in overleg zijn.
Onderzochte alternatieven
Mogelijkheden zoals de Opstappen en Buurtbus zijn onderzocht en niet haalbaar bevonden.
De Opstapper is een vraagafhankelijk systeem waarbij een taxibusje een passagier ophaalt van een wijk zonder ov-verbinding (één halteplaats in de wijk op een nader te bepalen plaats) en brengt naar een Opstapper knooppunt waar een reguliere bus of trein vertrekt en andersom (Centraal Station Leeuwarden). De reiziger dient minimaal een uur tot maximaal drie maanden van tevoren telefonisch te reserveren. Dit systeem is een vangnet voor het netwerk van het OV. Voor Arriva een kostbare oplossing.
De buurtbus of wijkbus rijdt dan volgens een bepaalde dienstregeling met inzet van vrijwilligers. De busjes worden beschikbaar gesteld door Arriva evenals de opleiding en dergelijke.
Voor de wijkauto zijn minder mensen nodig en denken dat we met veel minder vrijwilligers nodig dan met de buurtbus of wijkbus. De haalbaarheid hiervan wordt momenteel onderzocht.
Ingeschat wordt dat er om een buurtbus of wijkbus te laten rijden er ca. 50 vrijwilligers nodig zijn, wat we niet haalbaar achten. Voor de wijkauto zijn veel minder vrijwilligers nog wat we wel haalbaar achten. Heb je belangstelling? Geef je op en stuur een mailtje naar: leefomgeving@wijkbelangwesteinde.nl
Nieuwe convenant OV in 2024.
De provincie als opdrachtgever voor het OV blijft intussen bezig met het voorbereiden voor de aanbesteding voor het openbaar vervoer in Fryslân. Het convenant OV in 2024.
commissie Leefomgeving van Wijkbelang Westeinde
Foto: Jaap van der Meer
